Văn hóa ứng xử của người Đức

Văn hóa ứng xử của người Đức – Kỷ luật, chuẩn mực và sự tôn trọng trong từng chi tiết Người Đức từ lâu đã nổi tiếng với tác phong làm việc chuyên nghiệp, sự nghiêm túc trong đời sống và một hệ giá trị đề cao tính kỷ cương. Họ sống có nguyên tắc, chi tiêu tiết kiệm, ít biểu lộ cảm xúc nhưng lại vô cùng tôn trọng các chuẩn mực xã hội và quyền riêng tư của người khác. Hiểu rõ các quy tắc ứng xử của người Đức không chỉ giúp bạn dễ hòa nhập mà còn thể hiện sự lịch thiệp, tôn trọng văn hóa bản địa – đặc biệt quan trọng khi học tập, sinh sống hoặc làm việc tại Đức. 1. Cách xưng hô – Tôn trọng học vị, chức danh và sự trang trọng Người Đức rất coi trọng danh xưng, đặc biệt trong môi trường công sở hoặc trong các mối quan hệ xã giao chính thức. Các học hàm học vị như "Tiến sĩ" (Dr.), "Giáo sư" (Prof.) luôn được xưng kèm với tên họ, ví dụ: “Tiến sĩ Schmidt”, “Giáo sư Zimmermann”. Với các tước hiệu quý tộc như “Bá tước”, “von”, “zu”, cách gọi cũng phải tuân thủ chuẩn mực – ví dụ: “Thưa Bá tước Albrecht” hay “Thưa Giáo sư Tiến sĩ Bá tước Albrecht”. Nếu tên người là tên ghép, bạn cũng cần gọi đầy đủ: “Thưa bà Mueller-Maier”. Trong khi đó, chức danh chính thức hay tước hiệu danh dự như “Ngài Thị trưởng”, “Bà Bộ trưởng” chỉ áp dụng khi trực tiếp nói với người có chức danh, không dùng để gọi vợ/chồng của họ. 2. Chào hỏi – Mở đầu bằng sự chủ động và ánh mắt chân thành Trong giao tiếp hàng ngày, người đến sau hoặc người nhìn thấy trước sẽ là người lên tiếng chào đầu tiên. Với các cuộc gặp gỡ chính thức, đặc biệt trong môi trường doanh nghiệp, thứ tự chào hỏi sẽ tuân theo nguyên tắc cấp bậc. Sau khi giới thiệu, mọi người mới bắt tay – một cái bắt tay nhẹ nhàng, ngắn gọn, kèm theo ánh mắt nhìn thẳng để thể hiện sự tôn trọng và minh bạch. 3. Lời khen – Lựa chọn tinh tế và tránh quá đà Người Đức đánh giá cao sự chân thành trong lời khen, nhưng không thích những lời nói mang tính tâng bốc hay thiếu chiều sâu. Tốt nhất, bạn nên dành lời khen cho thành tích công việc, tinh thần hợp tác hoặc tính cách của họ. Hạn chế khen về ngoại hình, trang phục hay vẻ ngoài – những điều mà người Đức cho là quá riêng tư và có phần... khách sáo không cần thiết. 4. Bình đẳng giới – Lịch thiệp nhưng không phân biệt Thông lệ “Ladies First” vẫn được giữ gìn trong sinh hoạt hàng ngày, như khi đi thang máy, mở cửa, dùng bữa… Nhưng trong môi trường làm việc, quy tắc ưu tiên thuộc về cấp bậc và vai trò chuyên môn. Cả nam và nữ đều có thể giúp người khác mặc áo khoác hay mở cửa – hành động thể hiện sự lịch thiệp, không mang tính phân biệt giới. 5. Ứng xử khi đi cùng xe – Lịch sự và đúng vị trí Nếu được đối tác mời đi xe riêng do họ tự lái, bạn nên ngồi ở ghế phụ phía trước, thay vì leo lên hàng ghế sau (trừ khi có người khác đi cùng). Trong trường hợp đi taxi, vị trí danh dự là hàng ghế sau bên phải. Người trả tiền thường ngồi phía trước hoặc ngay sau người lái xe. 6. Giao tiếp qua điện thoại – Mạch lạc và đúng mực Khi gọi điện, bạn nên chào hỏi và xưng tên đầy đủ – thậm chí tự giới thiệu rõ về mình. Khi bắt máy, người nghe cũng cần xưng danh. Người Đức không sử dụng ngôi thứ ba như “Đây là ông Schmidt”, mà sẽ nói trực tiếp: “Tôi là Schmidt”. Nếu gọi từ nơi công cộng, bạn nên tránh nêu tên đầy đủ để đảm bảo quyền riêng tư. 7. Trao danh thiếp – Trật tự và nghiêm túc Trong các buổi gặp gỡ làm ăn, khách là người trao danh thiếp đầu tiên. Nếu trao cho nhóm, hãy ưu tiên người có cấp bậc cao nhất. Trong trường hợp không xác định được thứ tự, hãy trao theo vòng từ người bên cạnh. Sau khi nhận danh thiếp, hãy dành một khoảnh khắc để xem qua – hành động nhỏ này thể hiện sự tôn trọng người đối diện. 8. Khoảng cách cá nhân – Không gian là quyền riêng tư Người Đức rất đề cao không gian riêng. Khoảng cách lý tưởng khi trò chuyện giữa hai người là khoảng 1 mét. Với những người thân thiết, có thể gần hơn (khoảng 60 cm). Trong các nhóm, khoảng cách có thể từ 1 – 2 mét. Đừng bất ngờ nếu họ hơi tránh ra khi bạn đứng quá gần – đó không phải vì họ khó gần, mà vì họ đang duy trì phép lịch sự. 9. Đúng giờ – Thước đo của sự tôn trọng Đúng giờ là một chuẩn mực quan trọng trong văn hóa Đức. Từ nhân viên đến cấp lãnh đạo, ai cũng phải đến đúng giờ trong mọi cuộc hẹn. Ý định đến trễ để thể hiện “vị thế” không chỉ không được chấp nhận, mà còn bị coi là bất lịch sự hoặc thiếu chuyên nghiệp. 10. Làm quen – Chân thành và tránh đề tài nhạy cảm Khi làm quen với người Đức, hãy tìm điểm chung và tạo bầu không khí tích cực. Tránh các chủ đề gây tranh cãi như chính trị, tôn giáo hay các vấn đề xã hội nhạy cảm. Những lời nhận xét nên mang tính xây dựng, tránh chỉ trích, phán xét hay tranh luận gay gắt. Tôn trọng sự khác biệt là bước đầu để xây dựng mối quan hệ bền lâu. Kết luận Văn hóa ứng xử của người Đức tuy nghiêm khắc và chuẩn mực, nhưng lại rất rõ ràng và công bằng. Khi bạn hiểu và tuân thủ các quy tắc này, bạn không chỉ thể hiện sự tôn trọng mà còn dễ dàng hòa nhập, xây dựng được hình ảnh chuyên nghiệp trong mắt người bản xứ. Nếu bạn đang chuẩn bị cho hành trình học tập hoặc làm việc tại Đức, đừng quên trang bị cho mình những kiến thức văn hóa cần thiết – đó chính là chìa khóa mở cánh cửa hội nhập thành công. Tìm hiểu thêm về du học nghề đức: https://avt.edu.vn/du-hoc-nghe-tai-duc